چهره جهانی خیام نیشابوری
در
جهان خیام به عنوان یک شاعر، ریاضیدان و اخترشناس مشهور شده‌است. هرچند که
اوج شناخت جهان از خیام را می‌توان پس از ترجمه شعرهای وی به وسیله ادوارد
فیتزجرالد دانست. این در حالی است که بسیاری از پژوهشگران شماری از شعرهای
ترجمه‌شده به وسیله فیتزجرالد را سروده خیام نمی‌دانند و این خود سبب
تفاوت‌هایی در شناخت خیام در نگاه ایرانی‌ها و غربی‌ها گردیده است. اثرات
خیام بر ادبیات غرب از مارک تواین تا تی. اس الیوت او را به نماد فلسفه شرق
و شاعر محبوب روشنفکران جهان تبدیل کرده است.
تندیس خیام نیشابوری در بخارست
در
سال ۱۸۷۵ «گارسن دوتاسی» خاورشناس معروف فرانسوی تعداد ۱۰ رباعی از خیام
نیشابوری را به فرانسه تبدیل کرده بود ولی ۱۰ سال بعد کنسول فرانسه که زبان
فارسی را خوب می‌دانست ولی به فلسفه و اندیشه و اعتقاد خیام آگاهی نداشت
خیام را یک «صوفی» معرفی نمود و تعداد زیادی از رباعیات خیام و منسوب بدو
را به فرانسه ترجمه کرد. همین بی خبری از فکر خیام باعث شد که تئوفیل گوتیه
او را شاعری رند حساب کند. نظر گوتیه نسبت به خیام و شرح و تفصیل اشعارش
باعث شد که فرانسویان نسبت به این شاعر ایرانی علاقه وافری نشان دهند.
جالب است بدانی که ولادیمیر پوتین، مارتین لوتر کینگ و آبراهام لینکن همواره پیش از خواب رباعیات خیام می‌خواندند.
دولت
جمهوری اسلامی ایران در ژوئن ۲۰۰۹ به عنوان نمادی از پیشرفت علمی صلح
آمیز ساختمان-مجسمه‌ای به شکل چهارتاقی که بنایی از سبک های معماری و
تزئینات هخامنشی و اسلامی در آن دیده می‌شود را به دفتر سازمان ملل متحد در
وین هدیه کرد که در محوطه آن در سمت راست ورودی اصلی قرار داده شده است.
در این چهارتاقی مجسمه هایی از 4 فیلسوف ایرانی حکیم خیام نیشابوری،
ابوریحان بیرونی، زکریا رازی و ابوعلی سینا قرار دارد.
چهارتاقی دانشمندان ایران در سازمان ملل
آثار خواجه عبدالله انصاری
خواجه عبدالله انصاری دارای آثار ارزشمند فراوانی است که شاید معروف ترین آن ها مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری باشد:
1-طبقات الصوفیه
2 - منازل السائرین
3 - کنز السالکین
4 – رسایل خواجه عبدالله انصاری
5 - نصایح
6 - الهی نامه
7 - ذم الکلام
8 - زادالعارفین
10 – رساله ی دل و جان
11 - صد میدان
12 - مناقب اهل الاثار خواجه عبدالله انصاری